Część druga

DZIESIĘĆ DNI WCZEŚNIEJ
21 kwietnia 1908, Tonopah, Nevada

Lyman Fox, zastępca komendanta Marshalla, wyjrzał przez okno i nie zobaczył nic. Burza piaskowa przyszła do nich dziś znad pustyni Mojave i rozszalała się na dobre całkiem niedługo po tym, jak komendant odłożył swój rewolwer, którym chwilę wcześniej był zmuszony wymachiwać. Później założył na głowę wyświechtany kapelusz i powiedział, że pójdzie na pocztę i będzie próbował skontaktować się z Carson City. Telegraf w biurze zepsuł się dwa miesiące temu i nikt od tamtej pory nie pofatygował się, żeby go naprawić. Marshall nie miał więc innego wyjścia, niż wybrać się na drugi koniec miasta.

Każdy, kto choć raz zawitał do Tonopah, prędzej czy później przekonywał się, jak fatalnie miasto zostało rozplanowane podczas budowy. Zaczęła się wielka srebrna gorączka, zjechało się mnóstwo ludzi, którzy zaczęli na gwałt drążyć we wzgórzach kolejne dziury i stawiać wielkie szyby. Potem pojawiało się coraz więcej chętnych do pracy, a wraz z nimi kolejne budynki, wyrastające jak grzyby po deszczu wzdłuż odchodzących od głównej ulicy dróg.

Jeśli chodziło o Foxa, to wychował się na północy, na prawdziwym ranczu z krowami i bykami, jakich w Nevadzie było pełno. Podobno zanim nauczył się chodzić, umiał już trzymać strzelbę, a kiedy jego ojciec zadarł z Szoszonami i pewnego dnia całą rodziną znaleźli go nieżywego na polu kukurydzy, Lyman wiedział, że życie na ranczu i użeranie się z Indiańcami zupełnie go nie interesowało. Pojechał więc do Carson City, przeskakując na gapę z jednego pociągu do drugiego (przy czym raz źle ocenił długość skoku w stosunku do prędkości, z jaką poruszał się skład i do tej pory pamiętał, jak całą noc zwijał się z bólu na sianie w towarzystwie żywego inwentarza, przewożonego w ostatnim wagonie). Po dotarciu na miejsce kupił sobie pierwsze prawdziwe buty. (Na ranczu zwyczajnie nigdy aż tak nie potrzebował, żeby mieć takie, które nie byłyby na niego dwa rozmiary za duże, dwa za małe albo kompletnie dziurawe). Nie był pierwszym lepszym przygłupem (choć czasem lubił sprawiać takie wrażenie) i potrafił zakręcić się wokół odpowiednych ludzi, więc sprawy w końcu potoczyły się dla niego tak, że został wysłany w głąb stanu na zastępcę komendanta jakiś rok po tym, jak Tonopah zostało oficjalnie przechrzczone ze swojej poprzedniej nazwy, Butler City, na język Szoszonów.

Wszędzie prześladowali go ci Szoszoni.

Drzwi biura zaskrzypiały, do środka wdarł się podmuch chłodnego wiatru, który przyniósł ze sobą zapach wysuszonej ziemi. Komendant Marshall najpierw zaklął szpetnie, potem zatrzasnął za sobą z hukiem drzwi i dopiero wtedy przekazał zachrypniętym głosem najnowsze wieści:

— Pozrywało linie. Ze trzy dni zejdzie zanim je naprawią, psiakrew.

— I co z nim zrobimy? — Fox podniósł się leniwie z chyboczącej się na boki ławki pod ścianą i spojrzał w stronę siedzącego za kratami winowajcy dzisiejszego zamieszania.

Czegoś takiego Tonopah chyba jeszcze nigdy nie widziało. A widziało już naprawdę wiele.

— Siedzi tak odkąd poszedłem? — Marshall podszedł do swojego biurka i zgarnął z niego pozostawiony wcześniej rewolwer, po czym wsunął go do kabury przy skórzanym pasie, podtrzymującym spodnie. — Wziął się coś odzywał?

— Nic a nic.

— Nie jęczał, że boli?

— Cicho siedzi.

Komendant westchnął tylko ciężko i machnął ręką, jakby chciał odgonić od siebie natrętną muchę.

Śmiał się, kiedy po raz pierwszy spotkał swojego nowego zastępcę (poprzedniemu coś głupiego strzeliło do głowy: wybrał się w środku nocy na pustynię i tyle go wszyscy widzieli). Śmiał się, bo nowego zastępcę wystarczyło zapytać, skąd go tu przysłali, a on już opowiadał historyjki o Szoszonach, swoich pierwszych butach albo wciskał człowiekowi bajeczkę o tym, jak to jego zdaniem burze — i te zwykłe, i te suche, i te piaskowe — jak one wszystkie, zanim jeszcze nadeszły i rozpętały się człowiekowi nad głową, miały swoją zapowiedź.

— Przed burzą zawsze jest cisza, a od tej ciszy można poznać, kto jest wariat, komendancie.

Może miał trochę racji, może nie miał w ogóle, tego wiedzieć nie mogli nawet jego najstarsi Szoszoni, których podobno najchętniej by powystrzelał co do jednego, ale jakoś za często odwoływał się do dziwacznych zabobonów rodem z indiańskiej chaty, żeby ktokolwiek brał go na poważnie.  

— Pozrywało linie — powtórzył Marshall, podchodząc do krat. Zacisnął ubrudzoną smugami zaschniętej krwi dłoń na jednej z nich i zaglądnął w głąb długiej, ale wąskiej celi, która dawno nie miała okazji nikogo gościć. — Pojedziesz do Carson City, to na pewno, ale trzeba poczekać — powiedział. Przez chwilę zrobiło mu się naprawdę przykro.

Jemu, staremu komendantowi, zrobiło się przykro, bo wciąż nie do końca potrafił uwierzyć w to, że sam go za tymi kratami zamknął. I za dzień, dwa, może trzy, wszystko zależało teraz od pogody, kiedy z Tonopah pójdzie już telegram do stolicy stanu, a stolica odpowie, sam zaprowadzi go na pociąg.

Marshall odsunął się od krat i przeszedł się dwa razy po biurze, myśląc nad czymś intensywnie.

Nagle drzwi biura znowu się otworzyły, a po pomieszczeniu przebiegł zimny podmuch nocnego wiatru, niosąc ze sobą piach i zapach suchej ziemi. Komendant i jego zastępca odwrócili się w stronę stojącego na progu łysego mężczyzny z przykurzoną, ciemną brodą.

— Doktór kazał po komendanta pójść — powiedział, a w tonie jego przepitego i przepalonego głosu zabrzmiał bełkotliwy akcent z Teksasu. — To żem poszedł — dodał niepotrzebnie, a jego wzrok na chwilę powędrował w stronę celi.

— Już? Zaraz przyjdę — odpowiedział Marshall i drzwi zamknęły się za niespodziewanym przybyszem przy wtórze zawodzącego wiatru.

Spojrzał jeszcze raz za grube kraty. Więzień, skulony na wąskiej ławce pod ścianą, ani trochę się nie ruszył. Gdyby nie to, że głośno oddychał przez usta, bo chyba miał przestawiony nos, a przy okazji cholernie musiały boleć go żebra, można było pomyśleć, że nie żył. Doktor Smith powinien przyjść też do niego, ale teraz pewnie prędzej rzuciłby się do bitki, niż dał komuś obejrzeć.

Pozostałości późno zjedzonego obiadu przewróciły się Marshallowi w żołądku. Pogładził końcami palców swoje gęste wąsy, po czym zwrócił się do swojego zastępcy:

— Idę. Doktor czeka.

— Kroić będzie? — zawsze skory do głupich żartów Fox wyszczerzył zęby w obłudnym uśmiechu.

Trudno było mu się dziwić. Nigdy nie ukrywał, że nie czuł przywiązania do Tonopah. Nie pracował tu od początku, nie obserwował, jak w ciągu kilku miesięcy na środku pustyni wyrosło górnicze miasteczko, przyciągające tłumy najróżniejszych typów z całego kraju. Marshall został tu komendantem pod koniec tysiąc dziewięćset trzeciego, a po czterech latach znowu wybrano go na to stanowisko. Pilnował  porządku. Miał tu swoje miejsce. Miasto go potrzebowało (lubił w to wierzyć), a dzisiaj okrutnie je zawiódł.

A Fox… Wciąż pozostało w nim coś z tego oszołoma, którym był, zanim został panem władzą. Tacy jak on już tak mieli, że im bardziej czegoś nienawidzili, tym częściej o tym mówili. Owszem, durny Lyman miewał swoje dobre momenty, kiedy doskonale sprawdzał się w roli zastępcy i Marshall myślał sobie wtedy, że nie wymieniłby go na nikogo innego, ale czasem zachowywał się jak prawdziwy wrzód na tyłku, pozbawiony nawet świadomości, że człowiek mógł czuć coś takiego, co nazywano zwykłą empatią. Ale skąd Fox znałby takie skomplikowane słowa.  

— Głęboko gdzieś mam, co będzie robił. — Zupełnie nie było mu do śmiechu. — Że też akurat dziś musiało szambo przypełznąć. — Westchnął ciężko i przestąpił z nogi na nogę. Widać było, że zupełnie nie miał ochoty iść do doktora.

Fox popatrzył w stronę okna, które znajdowało się za biurkiem Marshalla i zamyślił się na kilka sekund.

— Komendant już wie, ale Szoszoni mają o tym swoje zdanie.

— Niewiele mnie interesuje ich zdanie, kiedy pozrywało nam wszystkie zasrane linie i teraz będzie mi tu siedział, a ja też będę siedział i gapił się na niego, jak cielę na malowane wrota — powiedział Marshall, stopniowo zniżając głos, a na końcu wskazał palcem głównego zainteresowanego, który zachowywał się, jakby zupełnie stracił kontakt z otaczającym go światem, choć prawdopodobnie doskonale wiedział, co się wokół niego działo. — Nie mówię, że on – położył nacisk na niego — sobie na to zasłużył… — wzburzył się i urwał na chwilę, bo zdał sobie sprawę, że nie panował nad własnym głosem.

— Ale zasłużył — dokończył za niego Fox, który wcale tak nie uważał, jednak dla świętego spokoju nie mówił tego głośno.

Fox głośno nie mówił również, że, jego zdaniem, Marshall czasem miał za miękkie i za dobre serce jak na komendanta oddelegowanego z Pahrump przez tamtejszego szeryfa, ale póki ten wywiązywał się ze swoich obowiązków, nie zamierzał na niego narzekać. A jeśli już by mu się zdarzyło, to jedynie po cichu.

— Dobra, idę. Siedź póki nie wrócę — polecił Marshall i wyszedł.

Fox nie potrzebował, by wydawano mu oczywiste rozkazy, jednak przytaknął i wrócił na swoje miejsce na ławce pod ścianą. Nasunął na czoło przyozdobiony rzemieniem kapelusz, wyciągnął wygodnie nogi, założył ręce na piersi i opuścił głowę z zamiarem zdrzemnięcia się na chwilę, ale dujący dziko za oknem wiatr wcale mu w tym nie pomagał, a od twardej ściany ciągnęło mu po plecach.

Patrzył przez chwilę w stronę celi, do której docierały jedynie ochłapy ciepłego, żółtego światła, padającego z podwieszonej pod sufitem, kolebiącej się lekko na boki lampy i zaczął cicho śpiewać, przy akompaniamencie dującego za oknem wiatru:

Powieszą mnie o świcie, nocy kres jest tuż

Powieszą mnie o świcie, nie ujrzę słońca już.[1]

---

[1] The Arizona Killer tł. z filmu 3.10 do Yumy (2007)